Deniz Kahraman: Dolar Endeksi Nedir? (22.02.2014)

28 Şubat 2014 Cuma

Dolar Endeksi Nedir? (22.02.2014)

Dolar endeksi tanım olarak, doların diğer para birimleri karşısında değerini ifade eder. ABD'nin ticaretinin önemli bölümünü gerçekleştirdiği bu ülkelerin para birimi karşısında doların değeri, dolar endeksini oluşturur. DXY kodu ile ifade edilir.

Dolar endeksi 6 ülke para birimi karşısında doların değerini göstermektedir.
1) Euro (EUR) 57.6%
2) Japon Yeni (JPY) 13.6%
3) İngiliz Sterlini (GBP) 11,9%
4) Kanada Doları (CAD) 9,1%
5) İsveç Kronu (SEK) 4,2%
6) İsviçre Frangı (CHF) 3,6% olmak üzeredir.

Dolar endeksi ilk olarak 1973'te ortaya çıkmıştır. Doların ülke para birimleri karşısındaki 1973 yılındaki değeri 100 olarak belirlenmiştir.

Dolar endeksi tarihi boyunca, Şubat 1985'te en yüksek 164.72 değerini, Mart 2008'de ise en düşük 70.60 değerini görmüştür. Endekste ilk gözden geçirme Euro sisteminin 1999'da başlamasıyla yapılmış, endekse Euro eklenmiştir.

Neden Önemli?
İkinci Dünya Savaşı sırasında, ABD'nin küçük bir kasabası olan Bretton Woods'ta toplanan Birleşmiş Milletler Para ve Finans Konferansı'nda Bretton Woods sistemi getirilmiştir.  Bu sistemde dünyanın önde gelen devletleri arasında ticari ve finansal işlemlerde uyulması gerekilen kurallar belirlenmiştir. Sistem öncesinde ülkeler ellerindeki altın varlığı kadar para basabilmekteydi. Bu sistemle altın ile değeri ölçülen tek para birimi Dolar olarak belirlenmiştir.

Dolar böylelikle Dünya para sisteminin merkezine oturmuştur. 1971'de ise ABD, doları altına endekslemekten vazgeçtiğini duyurmuştur. Çünkü ABD dışındaki ülkelerde dolar miktarı artmış ve doların değeri düşmüştür.

Para sisteminin Dolar üstüne kurulmasıyla, ülke para birimlerinin dolar karşısındaki fiyatı önemli olmuştur.

Ne Zaman İşlem Görüyor?
Dolar endeksi ABD Dolar piyasasının açık olduğu her zaman, 5 gün 24 saat işlem görmektedir. Pazar akşamı New York saatiyle 24:00 - Cuma akşamı New York saatiyle 24:00 saatleri arasında işlem görmektedir.

Nerede İşlem Görüyor?
Dolar endeksi vadeli işlem sözleşmesi olarak "Intercontinental Exchange" (ICE)'de işlem görmektedir. Bir diğer yandan Borsa Yatırım Fonu (ETF) ve opsiyon piyasasında da işlem görmektedir.

Dolar Endeksinin Yükselişi Ne Anlama Gelir?
Doların diğer ülke paraları karşısında değerlenmesi.
Yatırımcıların diğer ülke paraları yerine doları tercih etmesi.
Yatırımcıların risk alma eğiliminin düşmesi.
Diğer ülke paralarını satarak dolar alması.
Diğer ülke paralarının satışıyla ülke borsalarının olumsuz etkilenmesi.
Borsa İstanbul'a negatif yansıma.

Dolar Endeksinin Düşüşü Ne Anlama Gelir?
Doların ülke paraları karşısında değer kaybetmesi.
Yatırımcıların dolar yerine diğer ülke paralarını tercih etmesi.
Yatırımcıların risk alma eğiliminin artması.
Doları satarak diğer ülke paralarını alması.
Diğer ülke paralarının alınmasıyla ülke borsalarının olumlu etkilenmesi.
Borsa İstanbul'a pozitif yansıma.

Temel Olarak Varlıklar Üzerinde Etkisi
Dolar Endeksi Yükselirse,
EURUSD paritesi düşebilir.
USDTRY paritesi yükselebilir.
Altın düşebilir.
Gümüş düşebilir.
Petrol düşebilir.
Ülke borsaları negatif etkilenebilir.

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder