Deniz Kahraman
ABD'de tartışılan konu istihdam piyasasının rakamsal
olarak geldiği nokta, istihdamın kalitesi üzerine fikir edinmek için daha
farklı detayları izlemek gerekiyor. Fed Başkanı Janet Yellen da akademik
çalışmalarında istihdam piyasasının içsel dinamiklerini pek çok kez konu
almıştır. Janet Yellen uzmanlık alanı olması dolayısıyla istihdam piyasası
dinamiklerini incelemek konusunda daha fazla ilgi sahibi.
Örnek olarak, 1988'de kaleme aldığı "Job Switching
and Job Satisfaction in U.S. Labor Market" (1988) çalışması işgücü
hareketliliğinin parasal olmayan şartlarını incelemektedir.
Tüm dünyanın yakından izlediği Eylül ayı İstihdam Raporu
3 Ekim itibariyle açıklandı. ABD ekonomisi Eylül'de Tarım Dışı İstihdam alt
kaleminde 248.000 yeni istihdam kazandı. İşsizlik oranı ise %5,9
seviyesiyle kriz sonrası dönemin en düşük seviyesinde gerçekleşti.
İstihdam
Piyasası Üzerine Çıkarımlar
1) İşgücüne katılım oranı işgücünün dışında kalma
isteğinde olan nüfusun yanı sıra, sosyo-ekonomik gelişmeler neticesinde de zayıflıyor.
2) İşsizlik oranının geri çekilmesini işgücüne katılım
oranındaki düşüşe bağlamak kolaycılığından finans sektörü katılımcıları olarak
sıyrılmak gerekiyor.
3) Obamacare paketi daha fazla hanehalkını istihdam
piyasasının dışında kalmak konusunda cesaretlendirdi. En azından CBO (Kongre
Bütçe Ofisi) çalışmaları bu konuya dikkat çekiyor.
4) Sosyal değişimi oluşturan bir diğer nokta ise,
1946-1964 yılları arasında doğan nam-ı diğer baby boomer neslinin emeklilik
yaşına yaklaşmasıyla daha fazla çalışmak konusunda isteksizliği.
5) Varlık fiyatlarının zirvelere ulaşmasının yarattığı
servet etkisi de hane halkını işgücünün dışında kalmaya itebilecek bir diğer
faktör.
Sorunlar
1) 7.1 milyon Amerikalı ekonomik nedenlerle yarı zamanlı
çalışmak zorunda. Rakam bir türlü kriz öncesi seviyenin yanından dahi
geçemiyor.
2) 2.5 milyon Amerikalı ise sadece yarı zamanlı iş
bulabiliyor.
3) Ekonomik olmayan nedenlerle yarı zamanlı çalışanların
sayısı 19.56 milyon kişi seviyesinde.
Grafikler;
Grafik, Ekonomik Nedenlerle Yarı Zamanlı Çalışmak
Durumunda Kalan Hanehalkı
Eylül 2014 itibariyle ekonomik nedenlerle yarı zamanlı
çalışan istihdamı 174.000 kişi gerileyerek 7 milyon 103 bin kişi oldu.
Ağustos'ta söz konusu rakam 7 milyon 277 bin kişi seviyesindeydi. İstihdam
piyasasının kalitesi açısından "ekonomik nedenlerle yarı zamanlı çalışan
sayısının" azalması olumlu değerlendirilebilir.
Ekonomik
Olmayan Nedenlerle Yarı Zamanlı Çalışmak Durumunda Kalan Hanehalkı?
Ekonomik olmayan nedenleri temel olarak, çalışanların
kendi isteğiyle yarı zamanlı çalışmaktan yana tercihini kullanmasından
kaynaklanıyor. Bu durum çocuğuna daha fazla zaman ayırmak için bir annenin yarı
zamanlı çalışmayı tercih etmesi olarak tanımlanabilir. Ancak bir diğer nokta
ise işletmelerin artık daha fazla çalışanı yarı zamanlı olarak istihdam etme
yönünde isteği olabilir. Tartışmalı sağlık paketi Obamacare'in yürürlüğe
girmesiyle artık 50'den fazla çalışanı bulunan her işletme çalışanlarına sağlık
sigortası yapma yükümlülüğüne girecek. Dolayısıyla şirketler tam zamanlı
çalışan istihdam etme konusuna biraz daha çekimser yaklaşıyor olabilir. En
nihayetinde, ekonomik olmayan nedenlerle yarı zamanlı çalışanların sayısı Eylül'de
bir önceki aya göre 35.000 kişi artış göstermiş durumdadır. Büyüklük itibariyle
ise 19.6 milyon kişiyi içermektedir.
JOLTS Anketi
ABD Bureu of Labor Statistics tarafından yayınlanan JOLTS
Anketi istihdam piyasasında nitelik ve nicelik yönünden soruları içermektedir.
Söz konusu veri perakendeciler, imalatçılar ve çeşitlik katılımcılara
yöneltilen anketlerden elde edilmektedir. Açılan işler (Job Opening)
tanımlaması belirli bir pozisyon için açılan iş imkanlarını göstermektedir.
Grafik, Açılan İşler Başına Düşen İşsiz Sayısı
Grafik, ABD'de açık iş başına düşen işsiz sayısını
göstermektedir. Söz konusu rakam belirgin bir şekilde iyileşme eğilimindedir.
İşsiz sayısının sosyo-ekonomik nedenlerle azalması da grafikte gözlenen etkiyi
yaratabilir.
Grafik, İşten Ayrılma ve İşten Çıkarma Oranı
Grafikte maviyle işten ayrılma, kırmızıyla işten çıkarma
gösterilmektedir. İşten çıkarmalar yatay bir seyir izlemektedir. İşten
ayrılmalar ise çalışanların daha iyi koşullar için iş değiştirme isteğiyle
yükselmektedir. Söz konusu durum istihdam piyasası açısından olumlu bir
gelişmeye işaret etmektedir. 9 Eylül'de yayınlanan Temmuz ayı JOLTS raporu
işten ayrılma/işten çıkarma oranında 1.5 seviyesine işaret ediyor. Söz konusu
rakam kriz sonrası dönem açısından iyi sayılabilecek bir rakam.
İşten ayrılma ve işten çıkarmada durum oransal olarak
nedir?
İlk bakışta dikkati çekenler, peki ya dikkati
çekmeyenler?
Deniz
KAHRAMAN
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder