Deniz Kahraman: Ocak 2015

20 Ocak 2015 Salı

Sırada İsveç mi?

Negatif faiz uygulayanlardan biri olan Danimarka MB, geçtiğimiz gün itibariyle İsviçre MB'nin ardından faiz indirimine gitti. ECB'nin 22 Ocak Perşembe günü varlık alım programı başlatacağı çekincesiyle sermaye akımlarının kendisine dönmesinden endişelenen merkez bankaları faiz indirmeye devam ediyor. Danimarka MB mevduat faizini -0,05% seviyesinden -0,20% seviyesine çekti.

Grafikte, AAA notuna sahip dört ülkenin faiz oranları gösteriliyor. İsviçre hedef faiz oranı (mor), İsveç repo faizi (açık mavi), Norveç mevduat faizi (mavi), Danimarka repo faizi  (sarı) gösteriliyor. 
İsveç Merkez Bankası faiz kararı 12 Şubat 2015 itibariyle açıklanıyor.
Politika Faizi 0%
Mevduat Faizi -0,75% olarak sürdürülüyor..
İsveç de negatif faizi genişleten ülkeler kervanına katılabilir..

Norveç Merkez Bankası faiz kararı 19 Mart 2015 itibariyle açıklanıyor..
Politika faizi 11 Aralık itibariyle 25 baz puan indirilerek %1.25 seviyesine çekilmişti..
İlgili tarihte bir indirim daha gelebilir..

Deniz KAHRAMAN

16 Ocak 2015 Cuma

Fed Çıkışa Hazırlanıyor

Fed para politikasının yürütülmesinde hazine menkul kıymetlerinin alınıp satılması önemli yere sahiptir. Fed'in açık piyasa hesabına SOMA (System Open Market Account) ismi verilmektedir. Fed açık piyasa işlemleri (APİ) için sadece ABD hazine bonoları ile devlet tahvilleri, devlet destekli ipotek kuruluşlarının menkul kıymetlerini ve devlet destekli ipotek kuruluşları tarafından garanti edilmiş ipoteğe dayalı menkul kıymetleri teminat olarak kabul etmektedir. Rezervlerin düzenlemesi amacıyla repo ve ters repo işlemleri yapılabilir.

SOMA hesabı bileşenleri;
1) ABD hazine bonoları
2) ABD devlet tahvilleri
3) Hazinenin enflasyon korumalı menkul kıymetler (TIPS)
4) Devlet destekli kuruluşların menkul kıymetler
5) Devlet destekli kuruluşların garanti ettiği ipoteğe dayalı menkul kıymetler

SOMA "doğrudan" veya "geçici" olarak Fed portföyünde tutulan varlıkları ifade etmektedir.

Fed çıkış programının, "likiditenin geri çekilmesi" aşamasına geldiğinde SOMA hesabı üzerinden bunu gerçekleştirecektir. New York Fed, Eylül 2013 tarihinden bu yana çıkış programında kullanacağı gecelik ters repo aracını (ON/RRP) test ediyor. Fed üyeleri bu aracı başarılı olarak görüyor. SOMA portföyünün yönetimi, söz konusu araçla gerçekleştirilebilir.

SOMA Portföyü
New York Fed tarafından "geçen hafta" yapılan sürpriz açıklama parasal genişleme sonrası dönem açısından bazı ipuçları sunuyor. Fed portföyündeki ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin ufak bir kısmını test etmek amacıyla"satmayı" planlıyor. Fed üyelerinin bazıları bu "test" programının piyasalarda rahatsızlık yaratacağından endişe ediyor.


Hatırlanacağı gibi 21-22 Haziran 2011 tarihli toplantıda "çıkış programı" ilk olarak toplantı metninde yer almıştı. Toplantı metninde aynı zamanda "çıkış programı ilkeleri" de ifade edilmişti.
Metinde kırmızı çerçeve içinde gösterilen kısım, Fed'in "devlet destekli kuruluşlara ait menkul kıymetleri ilk faiz artışından önce satmayacağını" ifade ediyor. Ancak yakın dönemde "test amaçlı" olsa dahi söz konusu menkul kıymetlerin satılması "ilkelere aykırı bir durum" olarak görülüyor.

Fed küresel kriz sürecinden bu yana yürüttüğü agresif programıyla bilançosunu başladığı noktaya oranla"oldukça fazla" büyütmüştür.

Aralık 2013 itibariyle uygulamaya konulan çıkış programında ilk aşama "Ekim 2014" itibariyle tamamlanmıştır.İkinci aşama için ise, Nisan sonrası "belirsiz bir tarihe" işaret edilmiştir. Üçüncü aşamanın ise ne zaman uygulanacağı konusu " tamamen" bilinmezdir.

Çıkış programına ilişkin basit bir özet için..
Deniz KAHRAMAN

15 Ocak 2015 Perşembe

Sırada Danimarka mı?

Avrupa Döviz Kuru Mekanizması (ERM) 13 Mart 1970'da Avrupa Parasal Sistemi (EMS) kurulmadan önce günümüzün Avrupa Birliği üyeleri tarafından para birimleri arasında stabilizasyonun sağlanması amacıyla, 1 Ocak 1999'da Euro piyasaya çıkmadan önce yapılan bir ön hazırlık olarak uygulanmıştır.

Euro'nun hesaplanmaya başlamasıyla ERM kapsamında kalan tek para birimi Danimarka Kronu (DKK) olmuştur.

1 Euro = 7.46 DKK orta nokta kuru Danimarka Merkez Bankası tarafından sürdürülmeye devam etmektedir. Para biriminin Euro karşısında +/- 2.25% hareket etmesine izin verilmektedir.

Danimarka
1) Danimarka, düşük kamu borcu/GSYH oranıyla (%44) ve güçlü kamu maliyesiyle birlikte güvenilir liman olarak talep görmektedir.
2) Cari İşlemler Dengesi/GSYH oranı %7 seviyesiyle artmaya devam etmektedir.
3) Döviz rezervleri GSYH'nin yaklaşık olarak %25'ine karşılık gelmektedir.

Piyasalarda Son Gelişmeler
1) ECB Ocak itibariyle varlık alım programını genişletebilir.
2) Petrol'de yaşanan sert fiyatlama enflasyon beklentilerini olumsuz etkiliyor.
3) Tahvil fiyatları küresel bazda enflasyon bekleyişlerinin gerilemesiyle birlikte yükselmeye devam ediyor.
4) Söz konusu denklem, piyasa genelinde "güvenilir varlık" talebini artırıyor.

İsviçre Merkez Bankası 15 Ocak itibariyle "olağanüstü" toplantıya giderek, Euro/Frank tabanı uygulamasına son verdi..
Euro karşısında "taban" uygulayan "son ülke" Danimarka'ya gözler çevrildi..

EUR/DKK paritesi 7.46 orta bandı altında 7.43 seviyesinde devam ediyor..

Danimarka petrol, tarımsal emtia ihracatçısı konumunda olduğu için yakın dönemde baskı altında kalıyor..
Kron, Dolar karşısında değer kaybetmesine rağmen, Euro karşısında orta bandın altında kalmaya devam ediyor..
Kısa dönemde emtia fiyatlarındaki baskı DKK'nin değerlenme baskısı altında kalma ihtimalini zayıflatıyor..
Ancak emtia fiyatlarının stabilize olduğu bir denklemde, EUR/DKK 7.30 alt bandına yaklaşabilir..

Negatif Mevduat Faizi Deneyimi
Danimarka Merkez Bankası 25 Ocak 2013 tarihinden bu yana mevduat faizini -0,10% olarak uygulamaktaydı.
Banka Mayıs 2014 itibariyle faizleri 15 baz puan artırarak +0,05% seviyesine çekti.
Eylül 2014 tarihinden bu yana ise -0,05% olarak sürdürüyor.
Aralık ayı enflasyonu ise dört ayın ardından ilk defa 0,50% seviyesinden gerileyerek 0,30% ile tarihi düşük seviyeye geriledi.
Danimarka MB mevduat faizinde deflasyon çekincesiyle "daha da" indirime gidebilir..

Deniz KAHRAMAN

6 Ocak 2015 Salı

Petrol Fiyatlamasına Bakış

http://parahaberi.com/tr-TR/haberler/83704/petrol-fiyatlamasina-bakis

Petrol fiyatları 2015'in ilk günlerinde de geri çekilmeye devam ediyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki OPEC'in 27 Kasım'da arz kesintisine gitmemesi fiyatları baskı altında tutmaya devam ediyor. OPEC'in bir sonraki toplantısı 5 Haziran 2015 tarihinde düzenlenecek. ABD'de ise kaya gazı tekniğiyle ağırlıklı olarak Teksas'da üretim artarak devam ediyor.
Şekilde gösterilen yüzey WTI Petrol'de opsiyon fiyatlamasını gösteriyor.
Sağ alt kenarın bize yakın olan kısmı put (satım), uzak olan kısmı call (satım) opsiyonlarını gösteriyor.
Dikey sütun ise "oynaklık" düzeyini gösteriyor.
Sol alt kenar ise tarihi gösteriyor.

Resim bize basit olarak hem alım, hem de satım opsiyonlarının oynaklık düzeyinin yükseldiğini gösteriyor.
Bu durum fiyatların şiddetlenmesinin "beklendiğini" gösteriyor.
Petrol fiyatlarının "hareketlenmesinden" endişelenenler opsiyon vasıtasıyla korunmayı tercih ediyor.

Peki yön ne tarafı gösteriyor?
Yönün ne tarafı gösterdiğini anlamak için belirli bir tarihteki "en kesitine" bakabiliriz.
Bu kesite "volatilty smile" adı verilmektedir.
Volatilty smile, opsiyonların oynaklık düzeyini grafiksel düzlemde gösterme tekniğidir.

Eğrinin tam orta noktası "at the money" (başabaş) seviyesini göstermektedir.
Basit olarak şu şekilde okunabilir.
Sağ > Sol = Alım opsiyonlarının oynaklık düzeyi daha yüksek (Spot Fiyat Yükselebilir)
Sol  > Sağ = Satım opsiyonlarının oynaklık düzeyi daha yüksek (Spot Fiyat Düşebilir)

6 Ocak 2015 tarihi itibariyle..
10 Delta Put opsiyonun oynaklık düzeyi 70-80 seviyesindedir.
10 Delta Call opsiyonun oynaklık düzeyi 50-60 seviyesindedir.

Put (satım) opsiyonun oynaklık düzeyinin "daha yüksek" olması, Petrol'de düşüşten endişe edildiğini göstermektedir.
Deniz KAHRAMAN